Hoe voorkom je verwaarlozing van je brein?

De meest efficiënte manier om stress te voorkomen is investeren in het mentaal kapitaal. Ofwel..door te zorgen voor een fit brein. Om dit te bewerkstelligen is het belangrijk dat organisaties en professionals huidige gewoonten gaan bekijken en deze gaan vervangen door gewoonten die energie geven. Huidige gewoonten zijn bijvoorbeeld multi-tasken, eten aan je bureau, altijd online zijn, iedere mail of what’s app bericht direct beantwoorden, altijd bereikbaar willen zijn etc. Gewoonten die ervoor zorgen dat we ons brein verwaarlozen.

Wat maakt dat de één onder werkdruk bezwijkt en de ander er juist door groeit?

Dat heeft te maken met de mate van veerkracht. De mentale lenigheid die gaat over het vermogen om te gaan met weerstand. Het bepaalt meteen hoe vatbaar iemand is voor stress en daarmee dus het risico op burn-out.

Het goede nieuws is dat je veerkracht, net zoals spierkracht kunt trainen en ontwikkelen door in te zetten op de mate van zelfcontrole, focus, optimisme en bewustzijn. Daarbij mag gezegd dat het fysieke component ook een belangrijk aandeel heeft in het voorkomen van burn-out en stress. Hier gaat het natuurlijk over gezond eten van energierijke en volwaardige voeding, het houdt de geest scherp, en voldoende bewegen. Door te sporten kun je de opgelopen stress weer kwijt raken en kun je stressvolle gedachten verdrijven, zodat je brein weer helder wordt. Goede nachtrust is ook cruciaal voor het behouden of verbeteren van fysieke veerkracht.

Veerkracht gaat over het vermogen om terug te veren als het leven ons onderuit haalt.

Veerkracht bepaalt hoe we een crisis doorstaan. Het bepaalt niet alleen of we kunnen overleven, maar ook of we kunnen groeien. Iedereen heeft de mogelijkheid om het meeste uit zijn leven te halen, door een positieve houding aan te nemen en door hard te werken om de veerkracht te verhogen. Hiermee heb je een keuze om een actieve rol aan te nemen in je leven door zelf verantwoordelijkheid te nemen.

Zelfkennis is het begin van de wijsheid en een voorwaarde om te overleven in de kenniseconomie. De wereld vol verandering in werkprocessen, technologie, en sociale structuren. Deze omgeving maakt dat we ons brein verwaarlozen. Met als gevolg werkstress en burn-out. Inzicht in je eigen gedrag en patronen bieden daarom kansen en mogelijkheden om het leven aangenamer te maken.

Het leven is niet alleen wat ons overkomt. Je kunt zelf ook pro-actiever zijn door zelf het roer in handen te nemen en actief haalbare doelen op te stellen. Veerkrachtige mensen gaan altijd op zoek naar nieuwe mogelijkheden in zichzelf, bij anderen of in de buitenwereld. Zij aanvaarden hulp, zoeken hulpbronnen en verbinden vanuit kracht, vreugde en hoop. De winst die ze hiermee opstrijken ligt op mentaal, psychologisch, sociaal, financieel, economisch en maatschappelijk vlak.

Bedrijven moeten ook inspanning leveren om het mentaal kapitaal van de organisatie te vergroten door te investeren in veerkracht. Een positief breinbeleid zorgt voor beter presterende medewerkers en minder verzuim. Bedrijven kunnen hierbij gebruik maken van vaardigheden die mensen bezitten door er extra de nadruk op te leggen, waardoor de mentale veerkracht vergroot.

1. Mate van zelfcontrole (verleidingen weerstaan, dagelijks gedrag goed controleren, waardoor ze zelf verstandige beslissingen nemen en zich niet laten drijven door emoties of instinct) Mensen met veel zelfcontrole hebben dit vaak van nature. Maar vanwege het plastische brein is het ook te leren. Denk bijvoorbeeld aan uitstelgedrag.
2. Jezelf bewust controleren, waardoor negatieve gevolgen van stress kunnen verminderen. Dit kan bijvoorbeeld door meer focus aan te brengen in dagelijkse bezigheden en belangrijke taken in de ochtend af te werken zonder de afleiding van je inbox.
3. Bewust inzetten van optimisme. Je kunt kiezen om optimistischer in het leven te staan. Ook bij aangeleerd optimisme is gebleken dat we eerder herstellen na ziekte en dat mensen succesvoller of gelukkiger zijn. In het brein is terug te zien dat bij optimisme geen stress is waar te nemen.

Bedrijven die de veerkracht in de organisatie willen vergroten kunnen hier op sturen door zich bewust te zijn van bovengenoemde mechanismen. Door te werken aan deze principes zullen de medewerkers meer tevredenheid en meer bevlogenheid ervaren. Beide dragen bij aan verbeteren van de veerkracht.

Werken aan een cultuur van erkenning, zingeving en dankbaarheid maakt dat de medewerkers zich meer gewaardeerd voelen. Het is goed om inzicht te hebben welke componenten een medewerker stimuleren. Is dat meer autonomie? Zijn dat tevreden klanten?

Intrinsieke motivatie van medewerkers kun je vergroten door de autonomie te versterken autonomie, een eigen niche creëren of specialiseren en eigen doelen mogen bereiken.

Alles te samen draagt bij aan het vergroten van bevlogenheid van medewerkers. En van bevlogenheid weten we dat het bijdraagt aan een opperste staat van focus en motivatie. Het maakt dat negatieve emoties verdwijnen, omdat iemand volledig kan opgaan het in het werk. Deze staat van zijn, ook wel flow genoemd, draagt bij aan veerkracht. Het is een ultieme toestand om nieuwe kennis te verwerken, creatiever te denken en productie te vergroten.

Nog belangrijker… Hiermee kunnen werkstress en burn-out worden voorkomen. Het loont dus, om niet alleen te investeren in zieke mensen, maar om te investeren in je het brein en de kansen die maken dat mensen zich beter gaan voelen, waardoor ze beter presteren.

Vandaag kun je al beginnen. Stop met multi-tasken, start single-tasken. Het draagt direct bij aan voorkomen van stress!

Bron: Mentaal Kapitaal. Versterk je mentale veerkracht en vermijd burn-out.

Elke Geraerts